Đã bao giờ bạn nghe về những vụ thao túng gây xôn xao trên thị trường chứng khoán chưa? Từ những câu chuyện kiếm lợi nhuận khổng lồ một cách bất chính đến những hậu quả tai hại cho các nhà đầu tư. Vậy thao túng thị trường chứng khoán là gì, bạn biết chưa? Hãy cùng tìm hiểu về vấn đề này để hiểu rõ hơn về thực trạng và tác động của nó.
Giải đáp: Thao túng thị trường chứng khoán là gì?
Thao túng thị trường chứng khoán là hành vi gian lận có tính toán cao, nhằm tạo ra cung cầu giả tạo, làm sai lệch giá cổ phiếu và lừa đảo các nhà đầu tư một cách trắng trợn.
Đây không chỉ là hành động vi phạm pháp luật mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng, làm lung lay niềm tin của nhà đầu tư và sự minh bạch của thị trường.
Các phương thức thao túng thị trường chứng khoán là gì?
Luật Chứng khoán năm 2019 đã quy định ba hình thức thao túng thị trường chính, bao gồm sử dụng tài khoản giao dịch để tạo cung cầu giả, cấu kết lôi kéo người khác mua bán và tung tin đồn sai sự thật.
Tuy nhiên, trên thực tế, các đối tượng thao túng thường áp dụng kết hợp nhiều phương thức khác nhau để che giấu hành vi vi phạm pháp luật của mình một cách tinh vi.
Một trong những thủ đoạn phổ biến nhất để tạo cung cầu giả là sử dụng nhiều tài khoản giao dịch khác nhau thuộc sở hữu của một nhóm người.
Hoặc thông đồng với nhiều đối tượng khác nhau, để liên tục mua bán cổ phiếu với khối lượng lớn. Điều này tạo ra hoạt động giao dịch bất thường, đẩy giá cổ phiếu lên hoặc xuống theo ý muốn của những kẻ thao túng.
Ngoài ra, các đối tượng thao túng còn sử dụng các chiêu trò như liên tục mua bán cổ phiếu với khối lượng lớn vào thời điểm mở cửa hoặc đóng cửa thị trường, nhằm tạo ra mức giá mở cửa hoặc đóng cửa mới cho loại cổ phiếu đó.
Các vụ việc điển hình cho thao túng thị trường chứng khoán
Các vụ việc điển hình liên quan đến thao túng thị trường chứng khoán đã gây ra những tổn thất lớn cho các nhà đầu tư.
Một trong những vụ việc nổi bật là vụ ông Trịnh Văn Quyết, cựu Chủ tịch Tập đoàn FLC.
Ông Quyết bị cáo buộc đã sử dụng hàng chục tài khoản chứng khoán để liên tục mua bán, tạo cung cầu giả tạo, đẩy giá cổ phiếu FLC tăng đột biến. Sau đó, ông đã thông qua người thân để bán chui cổ phiếu, thu về hơn 1.689 tỷ đồng.
Một vụ việc khác gây chấn động là việc nhóm Đỗ Thành Nhân thao túng hai cổ phiếu BII và TGG.
Nhóm này đã sử dụng nhiều thủ đoạn như đặt lệnh giao dịch khối lượng lớn, tung tin đồn sai lệch để tạo ra cung cầu giả, đẩy giá cổ phiếu BII và TGG tăng cao. Hành vi này đã gây thiệt hại hơn 154 tỷ đồng cho các nhà đầu tư.
Ngoài ra, vụ thao túng cổ phiếu KSA cũng là một minh chứng cho hậu quả nghiêm trọng của hành vi này.
Khoảng 1.496 nhà đầu tư và 3 công ty chứng khoán đã bị thiệt hại gần 9 tỷ đồng do bị lừa mua cổ phiếu KSA khi giá đã bị thổi phồng lên cao nhờ các hành vi giao dịch giả tạo.
Những vụ việc nêu trên đã phơi bày sự tham lam và hành vi gian lận của một số đối tượng. Gây ra hậu quả nghiêm trọng cho các nhà đầu tư thiện chí đồng thời làm tổn hại đến sự minh bạch, công bằng của thị trường chứng khoán.
Hậu quả của hành vi thao túng thị trường cổ phiếu
- Gây thiệt hại tài chính trực tiếp cho nhà đầu tư. Khi cung cầu bị làm giả tạo, giá cổ phiếu bị đẩy lên cao hoặc hạ thấp một cách giả tạo.
- Nhà đầu tư mua vào lúc giá đã bị thổi phồng sẽ chịu tổn thất nặng khi giá quay về mức thực. Ngược lại, người bán ra khi giá bị hạ thấp cũng lỗ nặng
- Làm giảm niềm tin, gây mất thanh khoản thị trường.
- Nhà đầu tư nghi ngờ tính minh bạch, công bằng sẽ rút vốn hoặc không tham gia
- Gây ra rủi ro hệ thống, giảm khả năng huy động vốn cho doanh nghiệp và nền kinh tế
- Hình thành bong bóng giá cổ phiếu phi lý, Giá cổ phiếu không phản ánh đúng giá trị thực của doanh nghiệp.
- Gây ra những xáo trộn, làm méo mó các tín hiệu định giá.
Cách nhà đầu tư phòng ngừa thao túng thị trường
- Tránh mua cổ phiếu tăng/giảm giá bất thường, khối lượng giao dịch lệch chuẩn.
- Đầu tư dài hạn, không “lướt sóng” cổ phiếu.
- Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ thông tin từ các nguồn đáng tin cậy.
- Nâng cao kỹ năng phân tích, đầu tư có chiến lược.
- Lực lượng chức năng tăng cường giám sát, xử phạt nghiêm minh.
Nhìn chung, thao túng thị trường chứng khoán là hành vi xấu có tính tổn hại lớn. Các nhà đầu tư cần nâng cao cảnh giác và tuân thủ nguyên tắc đầu tư an toàn để bảo vệ quyền lợi của mình cũng như góp phần ổn định thị trường vốn.
